ΑΦΗΣΤΕ ΤΟΥΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ ΣΑΣ ΝΑ ΠΟΥΝ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥΣ

Έχετε από καιρό σκεφτεί το βιβλίο που θέλετε να γράψετε, έχετε βρει και αναπτύξει τους χαρακτήρες σας, ξέρετε ποιοι είναι, πώς μοιάζουν, τι πιστεύουν. Ξέρετε τους γονείς, τους φίλους, τους συγγενείς, τους παππούδες τους, τον τόπο καταγωγής τους. Γνωρίζετε την κοσμοθεωρία τους, πώς βλέπουν τη ζωή, ποιες είναι οι αξίες τους και ποιες αυτές του περιβάλλοντός τους. Ξέρετε τι τους θυμώνει, τι τους κάνει να γελάνε, αν είναι έξυπνοι και πώς περνούν τον ελεύθερο χρόνο τους. Ξέρετε τα πάντα γι’ αυτούς… ή έτσι νομίζετε.

Αρχίζετε, λοιπόν, να γράφετε την ιστορία τους κι εκεί που όλα φαίνονταν να βαίνουν καλώς και η ιστορία να πηγαίνει εκεί που θέλετε να πάει, πέφτετε σε σκόπελο που δεν είχατε προβλέψει. Φαίνεται σαν ο πρωταγωνιστής σας να θέλει να πει μια άλλη ιστορία, σαν το παιδί που σε τραβάει απ’ το μανίκι για να σου δείξει κάτι που δεν πρόσεξες.

Θα πρέπει να τον/την ακούσετε. Ίσως ξέρει κάτι που δεν το γνωρίζετε και που δεν θα το φανταζόσασταν. Ίσως ξέρει ένα μυστικό ή έχει ένα μυστικό καλά κρυμμένο που δικαιολογεί πιθανόν κάποιες συμπεριφορές του. Το γράψιμο χρειάζεται δημιουργική ελευθερία. Μην είστε κολλημένοι στο σκελετό σας. Αφήστε στην άκρη τη λογική και γράψτε. Δεν χρειάζεται καν να είναι τέλειο. Αργότερα μπορείτε να το διορθώσετε. Η δημιουργικότητα δεν έχει να κάνει με την τελειότητα, αλλά με την προσωπική έκφραση. Ακούστε τη μουσική που ακούει ο πρωταγωνιστής σας. Αυτό θα σας βοηθήσει να μπείτε στο «πετσί» του. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η μουσική δημιουργεί το διανοητικό πεδίο που χρειαζόμαστε για να γράψουμε. Η δημιουργικότητα χρειάζεται επίσης χαλάρωση και χαρούμενη, παιχνιδιάρικη διάθεση. Αν είστε εκνευρισμένοι ή με τεντωμένα νεύρα βγείτε να περπατήσετε σε μέρος που σας χαλαρώνει.

Όταν ήμασταν παιδιά δεν είχαμε πολλά παιχνίδια ή βιβλία. Τους χειμώνες που ήμασταν περιορισμένοι σ’ ένα δωμάτιο όπου έκαιγε το τζάκι, εφεύραμε παιχνίδια με το μυαλό μας. Κάτι παρόμοιο πρέπει να κάνετε ως συγγραφέας. Κλείστε την πόρτα και απομακρύνετε οτιδήποτε σας αποσπά από την αυτοσυγκέντρωσή σας. Κλείστε το διαδίκτυο κι αν ο υπολογιστής σας αποσπά, κλείστε τον κι αυτόν. Πάρτε ένα τετράδιο ή μερικές κόλες χαρτί και γράψτε με το χέρι. Τα δακτυλογραφείτε αργότερα. Αν υπάρχει πάντα κάτι ή κάποιος που σας διακόπτει και σας αποσπά την προσοχή, ο πρωταγωνιστής σας και οι άλλοι χαρακτήρες κινδυνεύουν να βγουν σαν δυσλειτουργικά ρομπότ που κάνουν σπασμωδικές κινήσεις, ή ένα είδος Φράνκενσταϊν με «μπαλώματα» παντού.

Αν ο πρωταγωνιστής σας ή κάποιος προσπαθεί να σας πάει κάπου αλλού από κει που είχατε σκοπό να πάτε, ακολουθείστε τον. Αργότερα μπορείτε να αποφασίσετε αν θέλετε να συμπεριλάβετε αυτό που σας έδειξε ή σας είπε, πόσο απ’ αυτό, που και πότε. Θυμηθείτε ότι δεν χρειάζεται να φανερώσετε τα πάντα στον αναγνώστη. Ο Χέμινγουεϊ ακολουθούσε μια τακτική που την ονόμαζε ‘θεωρία του παγόβουνου’. Όπως ίσως γνωρίζετε, το μεγαλύτερο μέρος του παγόβουνου βρίσκεται κάτω απ’ το νερό και μόνο το 1/8 περίπου βρίσκεται πάνω απ’ το νερό. Τι σημαίνει αυτό για σας; Ότι εσείς θα πρέπει να γνωρίζετε πολύ περισσότερα απ’ ότι θα φανερώσετε στον αναγνώστη. Δεν χρειάζεται πολυλογία. Το λιτό, σφιχτό γράψιμο είναι το καλύτερο. Στο βιβλίο του «Αποχαιρετισμός στα Όπλα», ο Χέμινγουεϊ έχει την εξής έκφραση: «Η πεδιάδα ήταν πλούσια με σπαρτά. Υπήρχαν πολλά περιβόλια με οπορωφόρα δέντρα και πέρα από την πεδιάδα τα βουνά ήταν καφέ και γυμνά» (μετάφραση δική μου). Δεν μας λέει ούτε τι σπαρτά ήταν ούτε μας δίνει λίστα με φρουτόδεντρα. Αντί γι’ αυτό, μας δίνει μία εικόνα με λέξεις και το βλέπουμε στο μυαλό μας σαν πίνακα ζωγραφικής.

Προσέξτε να υπάρχει συνέπεια, συνέχεια και να βγάζει νόημα. Ο αναγνώστης δεν θα πρέπει να σκεφτεί, «Τώρα αυτός εδώ γιατί φέρεται έτσι, δεν είναι στο χαρακτήρα του» ή «Εδώ κάτι λείπει, δεν βγάζει νόημα» ή «αυτός ποιος είναι δεν τον έχει αναφέρει πριν» και να βρίσκεται ήδη στη μέση του βιβλίου! Θα πρέπει να υπάρχει συνέπεια στις ημερομηνίες, τα ονόματα και ό,τι άλλο, και θα πρέπει να υπάρχει συνέχεια των γεγονότων και εννοιών. Ο αναγνώστης θα δει αυτό που εσείς δεν είδατε. Μπορεί να διαισθάνεται ότι υπάρχουν πράγματα που κανείς δεν γνωρίζει, όμως αυτό δεν θα πρέπει να τον αποσπά από την ιστορία. Ο καλύτερος τρόπος για να το πετύχετε αυτό είναι να διαβάζετε καλά, ποιοτικά βιβλία. Αφήστε τα best-sellers και τα άλλα εμπορικά βιβλία. Διαβάστε τους μεγάλους κλασικούς λογοτέχνες και ιδιαίτερα στο ξεκίνημά σας ως συγγραφέας.

της Έλενα Τίγκα